สำนวนสุภาษิตจีน-ไทยที่มีความหมายเหมือน แต่ใช้คำต่างกัน

สำนวนสุภาษิตจีน-ไทยที่มีความหมายเหมือน แต่ใช้คำต่างกัน  เช่น

           雨后春笋 อวี่โฮ่วชุนสุ่น (หน่อไม้หลังฤดูใบไม้ผลิ) ในภาษาไทยใช้ว่า ?ผุดขึ้นเหมือนดอกเห็ด? หมายความว่า เรื่องใหม่หรือสิ่งใหม่ ๆ เกิดขึ้นมาอย่างรวดเร็วเป็นจำนวนมาก

          得寸进尺 เต๋อชุ่นจิ้นฉื่อ (ได้นิ้วเอาฟุต) ในภาษาไทยใช้ว่า ?ได้คืบเอาศอก?

          对牛弹琴 ตุ้ยหนิวถานฉิน (ตีขิมให้วัว) ในภาษาไทยใช้ว่า ?สีซอให้ควายฟัง?


          人面兽心 เหยินเมี่ยนโซ่วซิน (หน้าคนใจสัตว์) ในภาษาไทยใช้คำว่า ?หน้าเนื้อใจเสือ? 

          如意算盘  หยูอี้ซ่วนผาน (ดีดลูกคิดที่สมปรารถนา) ดีดลูกคิดรางแก้ว หมายความว่า คิดรอบคอบถี่ถ้วน มีแต่ทางได้ไม่มีทางเสีย เปรียบเหมือนการดีดลูกคิดคำนวณผลได้ผลเสียไว้แล้ว ปรกติแล้วรางลูกคิดทำด้วยไม้ ในภาษาไทยเมื่อคิดดีวิเศษนักก็เอาคำว่า ?รางแก้ว? มาเปรียบให้วิเศษยิ่งขึ้นไปอีก

          水落石出  สุ่ยลั่วสือชู (น้ำลดหินผุด) น้ำลดตอผุด  หมายถึงความผิดความชั่วร้ายที่ปกปิดไว้ปรากฏออกมาอย่างชัดแจ้ง เปรียบเหมือนน้ำลดก้อนหินก็ผุดออก

          สำนวนสุภาษิตที่ใช้คำเหมือนและมีความหมายเหมือน เช่น

          大海捞针  ต้าไห่เหลาเจิน  งมเข็มในมหาสมุทร หมายความว่า ทำได้ยากยิ่ง เปรียบเหมือนเข็มเล็กนิดเดียวเมื่อตกลงไปในมหาสมุทรซึ่งมีความกว้างใหญ่ ไพศาล ย่อมยากที่จะงมเข็มเล่มนั้นขึ้นมาได้ เป็นการใช้ความหมายเปรียบเปรยว่าการกระทำบางอย่างที่ยากยิ่ง เกือบจะเรียกได้ว่าสุดวิสัยที่จะทำให้สำเร็จได้

          杀鸡吓猴  ซาจีเซี่ยโหว ฆ่าไก่ขู่ลิง ในภาษาไทยใช้ว่า เชือดไก่ให้ลิงดู มีความหมายว่า ทำโทษคนหนึ่งให้อีกคนหนึ่งหรือคนอื่น ๆ กลัวจะได้ไม่เอาเยี่ยงอย่าง เปรียบเสมือนเชือดไก่ให้ลิงดู

          孤掌难鸣  กูจ่างหนานหมิง ตบมือข้างเดียวดังยาก หมายความว่า ทำอะไรฝ่ายเดียวไม่เกิดผล เหมือนกับการตบมือข้างเดียวย่อมไม่ดัง ต่อเมื่อตบมือสองข้างจึงดัง

          盲人摸象  หมางเหยินมอเซี่ยง ตาบอดคลำช้าง หมายความว่า เข้าใจผิด เปรียบเหมือนคนตาบอดเมื่อคลำช้างถูกตรงไหนก็เข้าใจว่าช้างมีลักษณะอย่างนั้น เช่น คลำถูกขาก็เข้าใจว่าช้างเหมือนเสา คลำถูกลำตัวของช้างก็เข้าใจช้างเหมือนกำแพง คลำถูกหางของช้างก็เข้าใจว่าช้างเหมือนงู เนื้อความข้างต้นนี้มีบันทึกในนิทานชาดก

          有眼无珠  โหย่วเอี่ยนอู๋จู มีตาหามีแววไม่ หมายความว่า ขาดไหวพริบดูอะไรไม่ลึกซึ้ง มีตาแต่ไม่สามารถมองหยั่งลึกไปในจิตใจหรือไม่สามารถมองเห็นคุณลักษณะพิเศษ ของอีกฝ่ายหนึ่ง

          井底之蛙 จิ่งตี่จือวา กบในกะลา หมายถึงคนที่มีความรู้น้อยแต่เข้าใจว่าตนรู้มาก เปรียบเสมือนกบที่อยู่ในก้นบ่อ มองเห็นเพียงแค่ปากบ่อเท่านั้น ไม่รู้ว่าข้างนอกบ่อมีความเป็นไปอย่างไรบ้าง

          恨之入骨  เฮิ่นจือยู้กู่ เกลียดเข้ากระดูกดำ หมายความว่า เกลียดมาก ๆ เปรียบเหมือนเกลียดเข้าไปในกระดูกดำ (?เข้ากระดูกดำ? มาจากอาการของคนที่เป็นไข้ทรพิษ กระดูกจะเป็นรอยดำติดอยู่ไม่หาย)

          สำนวนที่ภาษาไทยยืมมาจากจีน เช่น

          百战百胜  ป่ายจ้านป่ายเซิ่ง รบร้อยครั้งชนะร้อยครั้ง สำนวนนี้เป็นสำนวนที่มาจากตำราพิชัยซุนอู่ ในภาษาไทยได้ยืมใช้บ่อย

          大鱼吃小鱼  ต้าอวี๋ชือเสี่ยวอวี๋  ปลาใหญ่กินปลาเล็ก

          无风不起浪  อู่เฟิงปู้ฉี่ล่าง (ไม่มีลมไม่เกิดคลื่น)

          路遥知马力，日就见人心  ลู่เหยาจือหม่าลี่ ยื่อจิ่วเจี้ยนเหยินซิน (ระยะทางพิสูจน์ม้า กาลเวลาพิสูจน์คน)

          磨杵成针  หมอฉู่เฉิงเจิน (ฝนซากให้เป็นเข็ม) ฝนทั่งให้เป็นเข็ม หมายความว่า ใช้ความเพียรพยายามทำโดยเต็มกำลังไม่ท้อถอย (สำนวนนี้มีที่มาจากนิทานเกี่ยวกับกวีเอกหลี่ป๋ายของจีน)

          一箭双雕  อี้เจี้ยนซวงเตียว (ยิงเกาทัณฑ์เดียวได้เหยี่ยวสองตัว) ยิงปืนนัดเดียวได้นกสองตัว หมายความว่า ทำทีเดียวได้ผลสองอย่าง เปรียบเสมือนยิงเกาทัณฑ์เดียวได้เหยี่ยวถึงสองตัว

          สำนวนสุภาษิตที่เหมือนกัน แต่ความหมายต่างกัน

          亡羊补牢  หวังหยางปู่เหลา (แพะหายแล้วล้อมคอก) ในภาษาไทยใช้เป็นวัวหายแล้วล้อมคอก ความหมายในภาษาไทยนั้นเน้นที่ผล กล่าวคือ ทำการสิ่งใดไป เมื่อสูญหายหรือสูญเสียก็ไม่ทันกาลแล้ว เปรียบเหมือนวัวหายแล้วล้อมคอก ไม่เกิดประโยชน์เช่นใดแล้ว แต่ในภาษาจีนนั้น แพะหายแล้วล้อมคอก หมายถึงเมื่อสิ่งใดหรือเรื่องใดได้สูญหายไปแล้วควรต้องล้อมคอกเสียจะได้ไม่ เกิดขึ้นอีก 

          เห็นได้ว่าสำนวนสุภาษิตในภาษาไทยและภาษาจีนมีความเหมือนและความคล้ายคลึงกัน มาก ผู้ศึกษาภาษาจีนจำเป็นต้องเรียนรู้และใช้ให้ถูกต้อง โดยเฉพาะอย่างยิ่งในการแปล ต้องรู้จักใช้สำนวนสุภาษิตได้อย่างถูกต้อง สะท้อนถึงระดับความเข้าใจในการใช้ภาษาได้ดีประการหนึ่ง
เช่นกัน

亡羊补牢  หวังหยางปู่เหลา (แพะหายแล้วล้อมคอก) ในภาษาไทยใช้เป็นวัวหายแล้วล้อมคอก ความหมายในภาษาไทยนั้นเน้นที่ผล กล่าวคือ ทำการสิ่งใดไป เมื่อสูญหายหรือสูญเสียก็ไม่ทันกาลแล้ว เปรียบเหมือนวัวหายแล้วล้อมคอก ไม่เกิดประโยชน์เช่นใดแล้ว แต่ในภาษาจีนนั้น แพะหายแล้วล้อมคอก หมายถึงเมื่อสิ่งใดหรือเรื่องใดได้สูญหายไปแล้วควรต้องล้อมคอกเสียจะได้ไม่ เกิดขึ้นอีก